تحول دیجیتالی را می‌توان در سطوح مختلفی از زندگی امروز مشاهده کرد. اینترنت، موبایل‌های هوشمند و کامپیوترها با ایجاد دسترسی به دانش ارزشمند، این فرصت را در اختیار شهروندان قرار می‌دهند تا به‌آسانی با یکدیگر و سایر کسب‌وکارها ارتباط برقرار کنند. تحول دیجیتال در سطح سازمانی با اطلاعات افراد از ابزارهای اتصال یافته به اینترنت یا فرآیندهای کسب‌وکارها نشان داده می‌شود. در سطح جهانی نیز شاهد تحولات بسیاری در زمینه تعامل و مشارکت بین فرهنگ‌های مختلف هستیم.
شاید بتوان مسائل مهاجرتی و تغییرات در ارزهای دیجیتال را تا حدودی عامل این تغییر و تحول دانست. درواقع این تغییرات، دولت‌ها را ملزم ساخته است تا برای رقابت، از فناوری‌های نوینی استفاده کنند. به‌طور کلی تحول دیجیتال را می‌توان تغییری شگرف در هر محیط و اجتماعی دانست. اهمیت تحول دیجیتال در سطوح مختلف و مدل های تحول دیجیتال موضوعی است که قصد داریم در این مطلب به آن بپردازیم.
تحول دیجیتال چیست؟
به‌طور کلی تحول دیجیتال را می‌توان یکی از زیرمجموعه‌های بحث تحول سازمانی دانست. استفاده از اصطلاح تحول دیجیتال تمامی تغییرات و تحولات مربوط به توسعه تکنولوژی دیجیتال را در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و تجاری دربر دارد. طبق نظر کریستین مت و توماس هس، تحول دیجیتال مجموعه‌ای از اقدامات سازمان است که با هدف به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید دیجیتال و بهره‌مندی از منافع آن‌ها انجام می‌شود. آن‌ها معتقدند که تحول دیجیتال علاوه بر فرآیندهای عملیاتی کسب‌وکار، بر خدمات و محصولات کسب‌وکار، ساختار سازمانی و مفاهیم مدیریتی در سازمان نیز اثر می‌گذارد.
دجیتالیزه شدن در سطح سازمانی
تحول دیجیتال در کسب‌وکار فرایندی است که از طریق به‌کارگیری فناوری‌ها، خلق مدل‌های کسب‌وکار، ایجاد سیستم‌های جدید و… میزان سوددهی و کارایی یک سازمان را ارتقاء می‌دهد. درواقع سازمان‌ها براساس تحول فرآیندها، نوآوری، توانمندسازی نیروی انسانی و شخصی‌سازی تجربه مشتری و شهروندان می‌توانند به تحول دیجیتال دست پیدا کنند. تحول دیجیتال را می‌توان به کمک بازطراحی و بهینه‌سازی فرآیندهای هر کسب‌وکاری محقق ساخت. نحوه ایجاد تحول دیجیتال در سازمان‌های مختلف متفاوت است. درواقع نمی‌توان از یک استراتژی واحد برای تمامی سازمان‌ها بهره گرفت. یکی از اساسی‌ترین اهداف تحول دیجیتال در کسب‌وکارها، ایجاد تعاملی یکسان با مشتری است. لازمه دستیابی به تحول دیجیتال در سازمان‌های موفق، استفاده از استراتژی، فرهنگ و رهبری دیجیتال است. رفتار مشتری، فرآیندهای کسب‌وکار و مدل‌های کسب‌وکار، سه حوزه مهم در بررسی تحولات دیجیتال محسوب می‌شوند.
برای بررسی تحول تجربه مشتری از خدمات کسب‌وکار، باید از مطالعه دقیق بازار، ارتباطات تعاملی با مشتریان، رفتار و وفاداری مشتری و… استفاده کرد. تحول فرآیندهای کسب‌وکار سازمان، پوشش دهنده خودکارسازی برنامه‌های مربوط به تحقیق، توسعه، توزیع و تولید است. به عبارتی دیگر فناوری‌های دیجیتال این قدرت را دارند تا افراد را برای فعالیت در سطوح مختلف، با حوزه‌های عملکردی متفاوت توانمند سازند. تحول مدل‌های کسب‌وکار را نیز می‌توان از طریق اصلاح مدل کسب‌وکار دیجیتال یا ایجاد یک کسب‌وکار دیجیتال جدید ایجاد نمود. تحول دیجیتال را می‌توان به‌عنوان پیچیده‌ترین نوع تحول کسب‌وکار دانست که موجب متحول ساختن سازمان‌ها و فرآیندهای مربوط به آن می‌شود. استفاده صحیح از مدل‌های تحول دیجیتال می‌تواند در بهینه‌سازی عملکرد سازمان‌ها نقش به‌سزایی داشته باشد.
آژانس‌های دولتی و خدماتی، بخشی از دولت دیجیتال هستند که به کمک فناوری‌های دیجیتال می‌توان فعالیت آن‌ها را کاراتر و اثربخش‌تر نمود. دولت دیجیتال و دولت الکترونیک هر دو از فناوری‌های جدید استفاده می‌کنند؛ با این تفاوت که دولت دیجیتال بهدنبال تغییر نحوه انجام کار نیز می‌باشد. تحول دیجیتال مسئله‌ای جهانی است و ارائه دهندگان خدمات عمومی با یکپارچه‌سازی تجهیزات دیجیتال، این کار را آغاز نموده‌اند. در صورتی که سازمان‌های دولتی این خدمات را به درستی برای شهروندان و کسب‌وکارها فراهم کنند، با مدل های تحول دیجیتال می‌توانند مزایای قابل توجهی را برای بخش‌های بهداشت و درمان، آب و فاضلاب، رسانه، حمل‌ونقل و انرژی به ارمغان آورند.
درواقع به کمک تحول دیجیتال می‌توان تغییرات مهمی را در ساختار، فرهنگ و مدیریت کسب‌وکارها ایجاد نمود و این موضوع به شهروندان کمک می‌کند تا به صورت مقرون به‌صرفه، باکیفیت و کارآمد از خدمات موجود بهره‌مند شوند. در سطح دولت و خدمات عمومی تاکنون شاهد تحول دیجیتال در پنج بخش رهبری، نیروی کار، کانال‌های مشارکتی، استفاده از اطلاعات و مدل‌های عملیاتی بوده‌ایم که مدل‌های عملیاتی و کانال‌های مشارکتی دو حوزه اصلی برای دولت‌ها تلقی می‌شوند. شهروندان را می‌توان به‌عنوان مرکز توجه تحول دیجیتال در دولت معرفی کرد. درواقع تحولات دیجیتال نقش به‌سزایی در بهبود خدمات مربوط به تعامل با شهروندان دارد.
مدل های تحول دیجیتالی
مدل کریستین مت، یکی از اصلی‌ترین مدل های تحول دیجیتال محسوب می‌شود که دارای چهار استراتژی است. جنبه مالی، استفاده از تکنولوژی، تغییر ساختار کسب‌وکار و تغییر در الگوهای ارزش آفرینی، چهار جنبه اصلی این استراتژی هستند. این چهارچوب یکی از مدل‌های تحول دیجیتال است که در آن مدیران باید بدانند برای برقراری تحول دیجیتال، استفاده از تکنولوژی و دستاوردهای فناوری اطلاعات به تنهایی کافی نیست؛ بلکه لازم است روش انجام کار را نیز تغییر دهند. به عبارتی دیگر طبق مدل مت، یک سازمان تنها زمانی می‌تواند ادعا کند که در راستای تحول دیجیتال گام برداشته است که استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات منجربه تغییر ساختار کسب‌وکار و تغییر الگوهای ارزش آفرینی شده باشد.
وسترمن هم یکی از مدل‌های تحول دیجیتال را بیان کرده است. در این مدل، سه حوزه تحول در تجربه مشتری، تحول در فرآیندهای عملیاتی و تحول در مدل کسب‌وکار مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
به‌طور کلی وقتی از تحول دیجیتال یا مدل های تحول دیجیتال حرف می‌زنیم، بر روی مفهوم علمی آن یعنی تحول سازمان‌ها در عصر اطلاعات تمرکز داریم. آنچه در تحول دیجیتال مهم است، توجه به تغییر راه و روش در هر محیطی است. استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا در کنار تغییر سبک و روش اجرای آن در سازمان، نشان دهنده تحول دیجیتال می‌باشد و نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمان‌ها دارد. یادتان باشد که استفاده از تحول دیجیتال در عصر کنونی، تنها راه ماندن در صحنه رقابت است؛ در غیر این صورت با توجه به بازار رقابتی امروز باید با کسب و کار خود خداحافظی کنید و بهدنبال حرفه دیگری باشید.
زمان مطالعه: 5دقیقه مشاور کسب و کار می‌تواند در تهران مانند موتور سرعت بخش عمل کند. این مشاوران به شما کمک می‌کنند چالش‌ها را حل کنید و به سوی رشد حرکت کنید.
هم اکنون بخوانید: راهکارهایی برای افزایش خلاقیت و نوآوری در کسب و کار
